21 bug ใน PC World Thailand เป็น bug จริงๆ เพียง 7 ที่เหลือบิดเบือน

ทุกคนสามารถพูดสรุปได้ว่า ในบทความ 21 bug เป็น bug จริงๆ ตามความหมายที่ใช้กันโดยทั่วไปเพียง 7 bug ที่เหลือ 14 ข้อเป็นปัญหาการใช้งานบ้าง ปัญหาประสิทธิภาพบ้าง ขาดฟีเจอร์บ้าง ผู้เขียนผิดพลาดเองบ้าง อันคนทั่วไปจะไม่เรียก 14 ข้อนี้ว่าเป็น bug อย่างแน่นอน รายละเอียดการวิเคราะห์แต่ละข้อจะเผยแพร่ในโอกาสต่อไปครับ

ส่วนสาเหตุว่าทำไม TAG จึงเรียกปัญหาหรือความเข้าใจผิดเหล่านี้ว่า bug คงต้องถามเขาดูครับ เพราะเป็นการใช้ภาษาไม่ตรงกับคนอื่น ไม่งั้น IE เปิดเว็บช้ากว่า Firefox ก็คงเป็น bug หรือ Office 2007 ซึ่งเปิดไฟล์ Office 95 ไม่ได้ก็คงเป็น serious bug

วิเคราะห์ปัญหาจาก “21 BUGS บาดใจ คนใช้ OpenOffice” ใน PC World Thailand

		BUG #	จำนวน	รวม
เป็น bug จริง	แทบไม่มีโอกาสเกิด	2	1	7
	เกิดจริง มาจากรายงานของ Osdev	15, 16, 17, 18, 19, 21	6
ไม่ ใช่ bug	เป็นปัญหาประสิทธิภาพ	1, 4, 14	4	14
	เป็นปัญหาความไม่สะดวก	3, 5	1
	เกิดจากผู้เขียนบทความ ใช้ไม่เป็น	6, 10	2
	บทความผิดพลาด	13, 20	2
	แค่ขาดฟีเจอร์	7, 11	2
	เป็นฟีเจอร์	8	1
	แค่แตกต่าง	12	1
	ออกแบบมาเช่นนั้น	9	1

รายการปัญหา 21 ข้อ

1. เปิดไฟล์ช้ากว่า MS Office
2. search & replace ข้ามชีต จะเกิด bug ถ้าทำตามลำดับ 5 ขั้นนี้อย่างสมบูรณ์
3. copy & paste ข้าม application ของ OpenOffice.org ฟอร์แมตจะเป็นตาม application ปลายทาง
4. เปิดไฟล์ของ MS Office แล้วข้อมูลถูกต้องแต่รูปแบบไม่ได้ 100%
5. find & replace ใช้ไม่สะดวก
6. พยายามพิมพ์ handout ของสไลด์แต่ผู้เขียนทำไม่เป็นจึงบอกว่าทำไม่ได้
7. รูปภาพใน Writer จะหมุนไม่ได้ ต้องทำใน Draw มาก่อน
8. เลขศูนย์นำหน้าในตารางจะขึ้นกับ number format และใช้คำนวณได้ แต่ผู้เขียนคิดว่าเลข 0 หายไป
9. เมื่อใช้ Autofilter ใน Calc แล้ว fill ผลไม่เป็นเหมือน MS Office แต่ผู้พัฒนาออกแบบไว้เช่นนั้น
10. การ copy & paste ข้ามโปรแกรมไม่สะดวกเพราะไม่ตรงกับที่ผู้เขียนคิดแต่ทำได้
11. ขาดฟีเจอร์ตรวจคำผิดภาษาไทย
12. OpenOffice.org Macro ไม่ compatible กับ MS Office VBA 100% ต้อง rewrite ด้วยมือ
13. ลำดับตารางจากไฟล์ .doc ถูกต้อง ข้อนี้บอกว่าถูกต้องแล้ว แต่ก็ยังนับเป็น 1 ใน 21 bug
14. copy หน้าเว็บจะไม่ได้ absolute URL ของรูปภาพหาก copy จาก IE
15 bug จาก Osdev - date format พ.ศ.ใน .xls แปลงมาผิด
16 bug จาก Osdev - Writer เปิดเอกสารจาก word 2003 แล้วฟอนต์ภาษาไทยผิดพลาด
17 bug จาก Osdev - autocomplate ทำตัวอักษรไทยซ้อนกัน
18. bug จาก Osdev - เส้นใต้ภาษาไทยหนาเกินไป
19. bug จาก Osdev - ข้อความไทยซ้อนทับกันในบางส่วนของ UI บน Vista ขึ้นไป
20. บทความบอกพิมพ์เลขไทยใน Writer กลายเป็นฟอนต์ต่างดาว แต่ผู้เขียน reproduce ไม่ได้เพราะความจริงแก้ไปนานแล้ว แต่ก็ยังนับเป็น 1 ใน 21 bug
21. bug จาก Osdev - Export เอกสาร form เป็น PDF แล้วภาษาไทยไม่แสดงผล

เตือนผู้ใช้องค์กรระวังเสียโอกาส
จากแคมเปญต่อต้าน OpenOffice.org

• สื่อบางกลุ่มได้เริ่มแคมเปญสร้างความหวาดกลัวในการเปลี่ยนมาใช้ OpenOffice.org เช่นใช้คำว่า “อาจทำให้ข้อมูลทางธุรกิจผิดพลาด/สูญหาย” โดยสื่อเหล่านี้ไม่เคยทดสอบ OpenOffice.org สำหรับการใช้งานในองค์กรอย่างจริงจัง ผู้บริหารไม่ควรตัดสินใจจากข้อมูลในลักษณะนี้ แต่ควรตัดสินใจโดยจัดกลุ่มนำร่องทดลองใช้เต็มเวลาอย่างน้อย 3 เดือน เพื่อให้ได้คำตอบของตัวเองว่าใช้ได้หรือไม่
• ตัวอย่างองค์กรที่เปลี่ยนมาใช้ OpenOffice.org อย่างเต็มตัว ที่มีผู้ใช้หลักหมื่นเช่นการไฟฟ้าฝ่ายผลิต หรือหลักพันเช่นการเคหะแห่งชาติ หรือเป็นบริษัทมหาชนอย่าง S&P องค์กรเหล่านี้ใช้ OpenOffice.org มาหลายปีโดยไม่มีอุปสรรคที่ทำให้ต้องเปลี่ยนกลับ ผู้บริหารควรรับฟังข้อมูลจากองค์กรเหล่านี้มากกว่า

ข้อเท็จจริงของ 21 bug OpenOffice.org ของ TAG

ปัญหาใน 21 BUGS บาดใจคนใช้ OpenOffice

ข้อกล่าวหาในบทความ	ข้อเท็จจริงของ OpenOffice.org
ปัญหาทางซอฟต์แวร์
1 เปิดไฟล์ช้า และช้าได้อีก	ช้าเฉพาะกรณีเปิดไฟล์ใหญ๋ (e.g. 1M) แต่มี RAM น้อย (e.g. 256M) เพราะ RAM จะไม่พอ ต้องใช้ paging และกรณีต้วอย่างที่ว่าช้าเช่น 39 วินาที เมื่อทดสอบดูพบว่าใช้เวลาจริง 4 วินาทีในฮาร์ดแวร์ที่ด้อยกว่าในบทความ
2 ข้อมูลสยองขวัญ แพร่พันธุ์ไม่บอกกล่าว	เป็นลักษณะการใช้งานที่สร้างเทียมขึ้นมา ไม่มีผู้ใช้แบบนี้ตามปกติ
3 Copy โกลาหล เกมคนเก่งทำงานไว	เป็นลักษณะการใช้งานที่สร้างเทียมขึ้นมา ไม่มีผู้ใช้แบบนี้ตามปกติ
4 ไฟล์ข้ามค่าย เปิดได้ แต่...	MS Office คนละเวอร์ชันก็เพี้ยนเช่นเดียวกัน ปัญหาคือฟอร์แมต MS Office ไม่ใช่มาตรฐานเปิด ไม่ควรใช้เก็บเอกสารองค์กร
5 find and replace เรื่องง่ายๆ ที่ยุ่งยาก	เป็นลักษณะการใช้งานที่สร้างเทียมขึ้นมา ไม่มีผู้ใช้แบบนี้ตามปกติ
6 การพริ้นต์ Handouts ที่ไม่ควรเอาเป็นตัวอย่าง	ผู้เขียนตั้งใจใช้งานให้เกิดความผิดพลาด ความจริงแล้วทำได้
7 หมุนภาพใน writer ฟังก์ชันของลูกชัง	ผู้เขียนใช้ผิดวิธี ควรทำใน Draw ซึ่งใช้ทำหน้าที่นี้โดยเฉพาะ
ปัญหาระหว่างใช้งาน
8 มีกี่ ศูนย์ ก็สูญหายใน Writer	ผู้เขียนไม่ศึกษาวิธีใช้ ความจริง Writer มีพฤติกรรมเดียวกับ Calc ซึ่งถูกต้องแล้ว
9 ปัญหา 8 ปี ของ Autofilter	เป็นลักษณะการใช้งานที่สร้างเทียมขึ้นมาจากรายงานใน OpenOffice.org issue tracker ซึ่งปิด issue ไป 8 ปีแล้วเพราะรายงานผิดโดยผู้พัฒนาตอบว่าออกแบบมาเช่นนั้นเอง
10 Copy โกลาหล ภาค 2	ผู้เขียนตั้งใจใช้งานให้เกิดความผิดพลาด ความจริงแล้วทำได้
11 สะกดภาษาไทยไม่เป็น?	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ Osdev
12 Macro และ VBA ใน calc ยังเด็กๆ	OpenOffice.org Basic มีฟีเจอร์พอๆ กับ VBA เพียงแต่มี API ที่แตกต่าง สามารถแปลงได้โดยผู้ที่ได้รับการอบรม
ปัญหาในการแสดงผล
13 ลำดับตารางจากไฟล์ .doc ข่าวดีชิ้นแรก	แก้ไปแล้ว
14 Copy เว็ปไซต์ ได้เรื่องแต่ไม่ได้ภาพ	เป็นปัญหาเฉพาะ IE ไม่เป็นกับ browser อื่น
15 Date format เอกเทศ ไม่ข้ามค่าย	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ Osdev
16 Writer เปิดเอกสารจาก word 2003 แล้วฟอนต์ภาษาไทยผิดพลาด	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ Osdev
17 autocomplate ทำตัวอักษรไทยซ้อนกัน	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ Osdev
18 เส้นใต้หนาๆในภาษาไทย	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ Osdev
19 ข้อความไทยซ้อนทับกันใน calc	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ Osdev แต่ user แก้ไขได้
20 พิมพ์เลขไทยใน Writer กลายเป็น ฟอนต์ต่างดาว	ไม่สามารถ reproduce ได้
21 Export เอกสาร form เป็น PDF แล้วภาษาไทยไม่แสดงผล	จริง ผู้เขียนนำมาจากรายงาน bug ของ NECTEC

OpenOffice.org "เปิดไฟล์ช้า และช้าได้อีก" ตามที่ TAG อ้างเสมอไปหรือไม่

ในบทความ "21 BUGS บาดใจคนใช้ OpenOffice.org" นั้น bug ข้อแรกคือ "1. เปิดไฟล์ช้า และช้าได้อีก" เป็นความพยายามบิดเบือนข้อมูลอย่างสิ้นเชิง เพราะจากสเป็กพีซีที่ให้มาในบทความ OpenOffice.org (Intel Duo Core 1.86 GHz DDR2 3GB RAM) สามารถเปิดไฟล์ตัวอย่างได้ในเวลาไม่กี่วินาทีเท่านั้น ทำให้สงสัยว่า PC World Thailand ใช้วิธีอย่างไรในการเปิดไฟล์ตัวอย่างดังกล่าวถึงต้องใช้เวลาถึง 39 วินาที

อย่างไรก็ตาม OpenOffice.org มีกรณีที่เปิดไฟล์ช้าจริงตามที่ Osdev ได้แจ้งให้ PC World Thailand ทราบตั้งแต่ก่อนออกบทความนั้นคือกรณีที่เอกสารมีขนาดใหญ่ แต่เครื่องมี RAM น้อยเช่น 256M ข้อมูลรายละเอียดการวัดความเร็ว OpenOffice.org ในกรณีที่เครื่องมี resource ต่ำ เป็นงานวิจัยที่ Osdev ทำให้ลูกค้ารายหนึ่ง สามารถดูสไลด์สรุปข้อมูลได้ที่:-

OpenOffice.org Performance Analysis - to improve responsiveness for older PC

แคมเปญดิสเครดิต OpenOffice.org และ Open Source ในไทย

The Aspirers Group (TAG) กำลังดำเนินแคมเปญดิสเครดิต OpenOffice.org และ Open Source อย่างเป็นระบบ

ถึงผู้เกี่ยวข้องกับ OpenOffice.org และ OSS

TAG เป็นสำนักพิมพ์ที่มีนิตยสารไอทีเช่น PC World Thailand, EWorld, PCToday, ComputerWorld, DNS และเป็น organizer จัดงาน ComWorld ปัญหาคือเมื่อสองสามเดือนก่อน community พบว่า TAG ได้เริ่มงานดิสเครดิต OpenOffice.org อย่างเป็นระบบ เริ่มจาก บก.บริหาร PC World Thailand ได้ติดต่ออดีต บก.บริหาร Quick Linux และผมให้ช่วยทำบทความในข้อ 2 ผมจึงได้รับรู้ความเคลื่อนไหวในเรื่องนี้เรื่อยมา และปรึกษาใน community ผ่านอีเมลอยู่ว่าจะดำเนินการอย่างไร จนกระทั่งการรุกของ TAG มีความชัดเจน หลังจากได้ปรึกษาฝ่ายโอเพนซอร์สของซิป้า และแล็ปโอเพนซอร์สของเนคเทค ผมจึงตัดสินใจว่าจำเป็นต้องแจ้งเรื่องนี้ให้ stakeholder ทุกคนที่เกี่ยวข้องทั้ง community และ องค์กร
เครื่องมือในการดิสเครดิตเท่าที่มีข้อมูล ประกอบด้วย :-

1) รีวิว 13 bugs บน YouTube channel ชื่อ OOTesting ซึ่งตั้งใจให้ Google พบเมื่อค้นคำว่า "OpenOffice Thai Problem"

เมื่อ Osdev ค้นพบแล้วเขียนตอบ ทั้ง 13 คลิปและ channel ก็ถูกลบไปทันที เนื่องจากหมดประโยชน์ในวัตถุประสงค์ของการดิสเครดิต แต่ผมได้ save หน้านั้นเก็บไว้ก่อนลบ ดังไฟล์แนบ และผมยังมีไฟล์ AVI ต้นฉบับของคลิปเกือบทั้งหมด ซึ่งได้มาจาก บก.บริหารของ PC World Thailand เพราะเขาต้องการให้ผมช่วยเขียนบทความในข้อ 2

2) บทความ cover story "เสี่ยงได้ ลองได้ แต่ไม่คุ้มเสีย 21 BUGS บาดใจคนใช้ OpenOffice" PC World Thailand, พ.ค. 2010

บทความ cover story ยาว 18 หน้านี้พัฒนามาจากคลิปในข้อ 1 โดย บก.บริหารของ PC World Thailand ได้ให้ต้นฉบับของคลิปในข้อ 1 มาให้ Osdev เขียนคำตอบ ซึ่ง Osdev ก็เขียนส่งไปโดยอธิบายว่าเกือบทั้งหมดเกิดจากคนทำคลิปใช้ OpenOffice.org ไม่เป็น นอกจากนี้ยังนำ bug report ใน OpenOffice.org Issue Tracker มาเขียนให้เหมือนกับกำลังใช้งานแบบนั้นจริงๆ ทั้งที่ไม่มีใครทำตามขั้นตอนซับซ้อนแบบนั้นแน่ๆ
ผมเสนอเขาว่าข้อที่ไม่ใช้ปัญหาจริงๆ ควรจะตัดออก และผมจะทำบทความนี้ให้ใหม่ใน 2 วัน โดยจะเลือกปัญหาที่ user ของลูกค้าที่ Osdev ได้ support มาเป็นหมื่น user มาเขียนแทน ซึ่งจะมีประโยชน์กับคนอ่านมากกว่า เขาตกลงแต่ยืนยันว่าต้องเอาปัญหาจากคลิปนั้นมาด้วย ตัดออกไม่ได้เด็ดขาด ต่อรองเป็นเวลาหลายวันก็ยืนยันเช่นเดิม ผมจึงปฏิเสธที่จะร่วมงานด้วย เพราะแปลกมากที่ cover story แทนที่จะเป็น feature review กลับเป็น bug review ซึ่งเมื่อ Google ดูก็ไม่พบว่าเคยมีบทความ bug review ซอฟต์แวร์ใดมาก่อนในโลก เพราะคนทีอ่านจนจบก็จะไม่ได้ประโยชนใดๆ เลย
ดูสรุป 21 bugs ได้ในตารางตอนท้ายของเมล ส่วนบทความเต็มๆ มีที่ 21 BUGS บาดใจคนใช้ OpenOffice

3) บทความลักษณะเดียวกันในนิตยสารอื่นในเครือ TAG

ผมทราบข้อมูลว่าจะมีบทความลักษณะเดียวกันในนิตยสาร PCToday ต่อจากนั้นไม่ทราบว่าจะมีในเล่มอื่น หรือจะมีการทำแบบนี้กับซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สอื่นอีกหรือไม่

4) Press Release "PC World เตือนผู้ใช้ OpenOffice ระวังข้อผิดพลาดจากโปรแกรมในช่วงเร่งฟื้นฟูกิจการ"

TAG ได้ออก press release นี้โดยใช้ชื่อ "PCWorld" ที่หัวกระดาษ คือในนามนิตยสาร PCWorld ไม่ใช่นิตยสาร PC World Thailand ดู press release นี้ที่ PC World เตือนผู้ใช้ OpenOffice ระวังข้อผิดพลาดจากโปรแกรมในช่วงเร่งฟื้นฟูกิจการ

5) Social Network

นอกจากใช้วารสารในเครือ TAG แล้ว จะมีช่องทางถาวรในการดิสเครดิตผ่าน social network ซึ่งเข้าใจว่าจะเป็น Facebook และ/หรือ Twitter